Verlichting Nieuw Reijerwaard volledig op gelijkstroom
De openbare verlichting langs het wegennet op Nieuw Reijerwaard wordt in de nacht niet langer gevoed uit het gewone elektriciteitsnet, maar door stroom die is opgewekt door 125 zonnepanelen op het dak van de projectkeet van GR Nieuw Reijerwaard aan de Voorweg. Dankzij een volledig op gelijkstroom functionerend stroomnet (DC-net) is de openbare verlichting ’s nachts duurzaam en goedkoper.
Vanaf de aanleg van het stroomnet voor Nieuw Reijerwaard is al rekening gehouden met deze innovatieve werkwijze. De 340 lichtmasten op Nieuw Reijerwaard werken volledig op gelijkstroom. Zo bevatten de lichtmasten led-armaturen die op gelijkspanning werken.
De stroom die de zonnepanelen overdag leveren wordt opgeslagen in accu’s op het terrein bij de keet. Daarvoor is onlangs een container bij de keet geplaatst. ’s Avonds en ’s nachts wordt de stroom voor de lichtmasten uit deze accu’s gehaald. De accu’s – gewoonlijk een van de duurste onderdelen in een gelijkspanningsnetwerk – zijn eerder gebruikt in auto’s, maar hebben nog ruim voldoende capaciteit om led-lichtmasten van stroom te voorzien. In dit project krijgen ze dus een tweede leven tegen lagere kosten. Speciaal voor dit systeem heeft DC Opportunities nieuwe componenten ontwikkeld. Ze vergroten de veiligheid van het DC-netwerk en zorgen ervoor dat bij een storing niet meteen alle straatlantaarns uit gaan.
Om deze energiezuinige manier van verlichting zichtbaar te maken heeft Nieuw Reijerwaard de container met daarin de accu’s van een extra opvallende aankleding voorzien.
Henk van Os, voorzitter GRNR en wethouder gemeente Ridderkerk: “Met straatverlichting op gelijkstroom uit zonnepanelen besparen we energie, verminderen we kosten en zetten we gebruikte accu’s opnieuw in. Zo gaan we zuinig om met energie op Nieuw Reijerwaard, én we werken aan toekomstbestendige energieoplossingen. We laten graag zien wat er nu al mogelijk is en dagen anderen uit om mee te denken over de energievoorziening van morgen.”
Voor de straatverlichting van Nieuw Reijerwaard is het niet nodig om gelijkspanning (uit de zonnepanelen en accu’s) om te zetten naar wisselspanning en omgekeerd. Dat bespaart energie, want elke omvorming kost energie. Ook kan er in een gelijkspanningsnetwerk veel meer vermogen door dezelfde kabel, waardoor bespaard kan worden op de dikte van de (koperen!) kabel en bijbehorende techniek. In het netwerk op Nieuw Reijerwaard worden de modernste DC-technieken toegepast die de efficiëntie, betrouwbaarheid, veiligheid en netcapaciteit ten goede komen.
Belangstellenden kunnen de container met accu’s bezoeken. Voor zowel omwonenden als mensen uit de vakwereld is informatie beschikbaar over de toegepaste techniek. Men kan kennismaken met het elektriciteitsnetwerk van de toekomst, waarin de verlichting in huis of de tv rechtstreeks op gelijkspanning wordt aangesloten.
De GR Nieuw Reijerwaard werkt in dit project samen met de gemeente Ridderkerk en DC Opportunities, een bedrijf dat toepassingen voor DC-distributienetten ontwikkelt. Met dit project wordt kennis opgebouwd die kan worden gebruikt bij de aanleg van nieuwe duurzame elektriciteitsnetten in Nederland en daarbuiten.
Achtergrondinformatie: van AC naar DC
Wisselspanning (AC, alternating current) kennen we van de stopcontacten in huis. Bij het ontstaan van de elektriciteitsnetwerken in de negentiende eeuw was dat een logische keuze. De stroom was vooral nodig voor gloeilampen en motoren in de industrie. Maar veel moderne apparatuur werkt op gelijkspanning (DC, direct current). Vandaar al die adapters tussen stopcontact en de apparatuur: een losse voor bijvoorbeeld je smartphone of laptop, of ingebouwd in tv of geluidsinstallatie. Door de opkomst van zonne-energie en apparaten als ledlampen en elektrische auto’s wordt gelijkspanning steeds populairder. Zonnepanelen wekken gelijkspanning op. Dit wordt in het traditionele elektriciteitsverkeer eerst omgezet naar wisselspanning voor transport, en vervolgens weer naar gelijkspanning voor gebruik. Dat proces kost veel energie en dus geld. Daarnaast zijn er voor de huidige omzettingen veel extra onderdelen en kostbare materialen nodig. Hierop kan worden bespaard als de hele energieketen op gelijkstroom werkt, dus alle onderdelen zoals zonnepanelen, batterij, kabels en lampen.
Kennis opbouwen
Deze ontwikkeling vergroot de kennis over de inzet van gelijkspanning. Dit is belangrijk zowel in Nederland als daarbuiten. Er zijn over de hele wereld nog veel plaatsen waar elektriciteitsnetten aangelegd moeten worden. Waarom zou je daar een traditioneel wisselspanningsnetwerk aanleggen, als we met gelijkspanning een goedkoper, duurzamer en veiliger alternatief voorhanden hebben? Dit is een belangrijke motivatie om op Nieuw Reijerwaard te experimenteren met gelijkspanning.
Op Nieuw Reijerwaard is daarom geïnvesteerd in technieken zonder wisselstroom. Alle apparatuur voor de openbare verlichting werkt met en op gelijkstroom. Van stroomopwek (zonnepanelen), via opslag (batterij) tot gebruik (lichtmasten).
De lampen worden extra zuinig gebruikt. De openbare verlichting is dimbaar en houdt rekening met de hoeveelheid wegverkeer. Het systeem bepaalt zelf of minder of meer verlichting nodig is. Uiteraard is ook gedacht aan backup-voorzieningen, zodat ook bij een storing of een defect in het systeem de openbare verlichting blijft branden.
